Masterplan Nieuw Zuid

masterplan voor het stadsuitbreidingsproject Nieuw-Zuid te Antwerpen

Projectdata

Opdrachtgever: 
Ontwikkeling Nieuw Zuid nv
Plaats: 
Antwerpen
Ontwerp: 
2011
Status: 
niet gerealiseerd
Samenwerking: 
Polo architects
OSA
PROAP
ARUP

Terwijl de haven alsmaar verder naar het Noorden verschuift worden de kaaien vacant. Het spoorwegdomein verliest evenzeer zijn nut. De stad grijpt de kans en richt zich weerom op de Schelde. Na een halve eeuw aanpassing van de stad aan de auto, wordt een beweging ingezet waarbij het autoverkeer meer wordt aangepast aan de stad. Zo wordt ondermeer de riante spaghetti de wacht aangezegd, de kaaien autoluw gedacht en de ‘Groene Singel’ op de agenda geplaatst. Verlaten door haven en spoor, maar met een nieuwe waterkering op geactualiseerd Sigmapeil, lijkt de site Nieuw Zuid die juist werd gevormd door al die haven-, spoor- en auto-infrastructuren uit zijn hengsels gelicht.  

Aangezien de stadswijk als filter geplaatst wordt tussen twee overmaatse open ruimten buiten competitie is het van het allergrootste belang de samenhang van de nieuwe stadswijk te bewaken. Dat kan niet met de generieke na-oorlogse cocktail waarin alles door elkaar wordt geschud: een beetje hoog, een beetje laag, enkele penthouses en nog wat van dat. De strakke aflijning van de stadswijk door kaaien en spoorwegtracé spreekt dan ook voor zich, evenals de maximale bouwhoogte. En waarom niet het sigmaplanpeil als vaste hoogte nemen voor de eerste bouwlaag? 

Meteen is ook de enveloppe gesculpteerd die Nieuw Zuid voor eens en altijd vast legt. Een omtrek, een basisniveau op het veilig peil en de vermenigvuldiging van een vast aantal verdiepen.

Het had het vertrekpunt kunnen zijn van een bastide, het archetype vestingsstad waarvan de architectuurkracht juist in de ingetogen regelmaat ligt: een vaste vorm gegenereerd door ordelijke vermenigvuldiging van traveeën, tegen elkaar schuivende dieptes en de stapeling van een vast aantal verdiepen.